Mondoñedo, 14 de decembro de 2024. O Concello de Mondoñedo vén de fallar os XIII Premios de Poesía Leiras Pulpeiro e os XXV Premios de poesía para novos creadores “Díaz Jázome”, gracias ao labor dun xurado que estivo composto polo crítico literario e coordinador de actividades e publicacións da Casa Museo Álvaro Cunqueiro, Armando Requeixo, e os profesores, a mindoniense Aurita Ramil e o vilalbés Chema Felpeto.
Así, o xurado premiou a Quico Valeiras, de O Carballiño, polo seu poemario “Fóra do propio”, a Yolanda López, de Ourense, por “Cuadrilátero” e a Xoán Francisco Pérez Argibay, de Compostela, por “Os ollos da Demencia”, entre o medio centenar de obras presentadas aos XIII Leiras Pulpeiro.
En canto ao certame de poesía para novos creadores “Díaz Jácome” que alcanza a súa vixésimo quinta edición, resultaron gañadores Daniel Chapela, de Bueu, con “Traxedia en tres actos”, Paula Currás, de Cambre, coa composición “Diseccionar a tinta” e Saray Rodríguez, de Ourense, coa obra “Homónima”.
O concelleiro de Cultura, Alberto García, parabenizou aos galardoados e emprazounos a asistir aos actos de entrega de premios previstos para finais de ano. Os Díaz Jácome serán entregados o sábado 21 de decembro, ás 12 horas no salón de plenos da Casa do Concello, coa participación da familia do autor, e os Leiras Pulpeiro, o sábado 28 de decembro, tamén ás 12 horas, no salón nobre do Consistorio.
O edil destacou tamén a boa saúde da que gozan ambos premios de poesía, que sitúan a Mondoñedo, terra de grandes literatos, nun dos principais referentes culturais de Galicia. E así o demostra a ampla e variada procedencia dos autores que se presentan a estes certames, xa consolidados no panorama creativo e artístico da lingua galega, xunto ao Premio de Novela Álvaro Cunqueiro, que tamén convoca o Concello de Mondoñedo co apoio da Xunta.
LEIRAS PULPEIRO
O xurado puxo de relevo en “Fóra do propio”, que foi o gañador do Leiras Pulpeiro deste ano, a poderosa dicción dun conxunto orquestral, reverberante e polifónico, onde o repregamento do sentido e os estratos do poema se volven fractais, véndose o verso habitado de intertextualidades da mitoloxía e a traxedia gregas, das mellores poéticas europeas, dos ecos das estéticas literarias galegas da arestora e do transfundir filosófico dos grandes pensadores planetarios das últimas décadas.
O 2º Premio acadado polo conxunto “Cuadrilátero”, o xurado destacou a súa composición en catro asaltos, ao modo dunha secuencia de puxilato poético onde os rounds se gañan en versos ousados, de metafórica superior e fulgurantes símiles en versos rotundos e cortados a cantil.
Por remate, en “Os ollos da demencia”, que se fixo co terceiro premio, o xurado salientou o sutil tratamento dunha complexa e difícil realidade social como é a das enfermidades de deterioración cognitiva, aquí visitada con esperanzada tenrura nun canto elexíaco á memoria, o recoñecemento e o amor sen límites personificado na admiración pola figura da nai.
DÍAZ JÁCOME
No que respecta aos XXV Premios Díaz Jácome, o xurado quixo enxalzou o conxunto poético “Traxedia en tres actos” que obtivo o primeiro premio, pola súa lograda orquestración, que estrutura en tres espazos líricos este mecano onde se propón un percorrido pendular que nos leva do telúrico da raíz e da memoria dos eidos rurais á tolemia da urbe acelerada, de vidas anónimas esmagadas e incomunicadas, para rematar cun poema síntese no que ambos mundos se dan a man e rematan por se complementar.
Na proposta poética “Diseccionar a tinta” que obtivo o segundo premio, o xurado destacou os achados da súa imaxinería lírica e o amplo mostrario de temas e motivos nos que se aprecia a inclinación polos elementos naturais (o mar, a terra, o vento) en intelixente implementación cos textos metapoéticos e de lectura social.
Finalmente, o orixinal titulado “Homónima” que acadou o terceiro premio, salienta, ao ver do xurado, pola súa dicción iterativa, chea de acertadas estruturas paralelísticas nas que o universo amatorio se debate entre a paixón e o desencontro percorridos por pregarias e esperanzadas loairas.