Logo de que o TSXG anulase a autorización da mina, a Fiscalía analizará a responsabilidade penal dos altos cargos e funcionarios actuantes
Unha recente sentenza do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) procedeu a anular a autorización mineira outorgada á empresa promotora, Materiales Cerámicos Materias Primas, S.L., por parte da Vicepresidencia Primeira e Consellería de Economía, Industria e Innovación. A sentenza pon en evidencia o cúmulo de ilegalidades no que incorreu o procedemento, aínda que non se pronuncia sobre as responsabilidades penais, por tratarse dun recurso contencioso-administrativo.
O SLG e a Fundación Montescola veñen facendo seguimento deste proxecto dende que no ano 2020 tivemos coñecemento a través da prensa da posibilidade de reapertura desta explotación mineira, presentando en setembro dese mesmo ano as primeiras solicitudes de información. As sospeitas iniciais sobre as irregularidades levantáronse cando a Xunta demorou meses en resolver as solicitudes de información, retendo documentos chave que expuñan a actuación dos altos cargos a pesar da existencia de informes de funcionarios da Consellería que alertaban de que as concesións mineiras estaban caducadas. De feito, o SLG tivo que acudir á Valedora do Pobo para forzar á Xunta a entregar os documentos.
O SLG e Montescola denunciamos que este expediente estaba cheo de irregularidades, destacando o feito de que as concesións estaban caducadas e que o proxecto non fora sometido a unha avaliación de impacto ambiental a pesar de afectar a terreos da Rede Natura 2000 situados en plena Reserva da Biosfera.
Así, como vén de confirmar a sentenza o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia a transmisión dos dereitos mineiros foi manifestamente ilegal, dado que nunca foron consolidados pola empresa que os tiña anteriormente. Ademais, na liña das nosas sospeitas de favoritismo con esta mina por parte da Xunta de Galicia, a sentenza xudicial subliña que a Administración nunca instou á caducidade a pesares de ser preceptivo.
No seu contundente fallo xudicial, o TSXG confirma que a Consellaría non só “ignorou todas as anomalías que xa constaban -merecedoras da paralización dese procedemento para incoar un de caducidade-”, senón que tampouco someteu o proxecto á preceptiva avaliación ambiental estratéxica ordinaria. O Tribunal conclúe textualmente: “Esta anómala actuación autonómica non resulta en modo algún compatible co claro mandato que ás administracións públicas impón o artigo 103.1 da Constitución Española de suxeitar as súas actuacións a lei e o dereito, o que neste caso se vulnerou de forma flagrante por parte da Consellería de Industria”.
“Dende o Sindicato Labrego consideramos que os feitos son de moita gravidade e vémonos na obriga de elevar os mesmos á Fiscalía, por se fosen constitutivos de delitos penais”, advirte a coordenadora da loita contra o acaparamento de terras no SLG, Margarida Prieto Ledo. “Entendemos que, de ser o caso, débense tomar medidas para que feitos coma estes non volvan a acontecer. Non se pode usar a Administración ao servizo das grandes empresas, saltándose os procedementos legais establecidos, poñendo en risco a vida da veciñanza de Muras, poñendo en risco as súas actividades produtivas, como a produción de alimentos, e por suposto o noso medio natural. Temos a responsabilidade como sociedade de denunciar estas prácticas, que por desgraza levamos anos sufrindo moitos anos”.
Pola súa banda Joám Evans, director da Fundación Montescola, un dos colectivos ambientais que recorreron a autorización do proxecto o igual que o concello de Muras diante do TSXG, explica que serían presuntos responsábeis dun delito continuado de prevaricación os sucesivos directores xerais de enerxía e minas que aprobaron as seguintes transmisións e permitiron o mantemento dos dereitos mineiros a pesar de coñecer a súa ilegalidade, existindo informes que alertaban deste feito. Por iso, pedirá á Fiscalía que investigue aos tres directores xerais da Xunta que interviron persoalmente no procedemento así como aos funcionarios que con posterioridade tentaron encubrir esta actuación ilegal.