Este verán tiven a sorte de asistir a un concerto no Cantón dos Moreno ofrecido polo grupo de percusión “Calabash”, dirixido por Marcos Rodríguez. Preto de mil persoas chegamos a estar alí presentes escoitando ás mozas e mozos que ao longo da súa vida musical (desde ben cativos) foron traballando os diferentes instrumentos de percusión ao compás do brazo de Marcos. En colaboración coa Banda Municipal e a Coral Polifónica de Ribadeo, a mocidade Calabash fíxonos gozar de dúas horas de música que xamais esqueceremos (sobre todo quen protagonizaron esa velada musical). Quen ten coraxe, ten vantaxe: e Mari Luz Álvarez Lastra, concelleira de cultura, demostrouno apostando por unha fórmula innovadora e arriscada, pero de moi bos froitos. Nestes tempos nos que en máis dunha ocasión tivemos que berrar alto e claro “deixade á cultura en paz” para lles parar os pes a algúns probes baballóns que tiraban coios contra a cultura como se fora o novo divertimento de rancio sabor hispano, desde Ribadeo sóubose combinar xenio creativo con espírito innovador e todo acabou dando os seus froitos: culturais, pero tamén económicos. Deamos un chimpo desde A Mariña luguesa ata a terra do pan, Carballo.
Estase a celebrar a Praza dos Libros na miña vila de nacemento. Situada no medio da “praza” (e en Carballo dicir “a praza” é referirse ao mercado de abastos, pero tamén á zona limítrofe na que se desenvolve a feira cos postos de verdura, legumes, patacas, etc.), a “Praza dos libros” logrou ao longo deste último lustro poñer os libros máis preto aínda da xente, colocalos no medio da dinámica económica e social que rodea a calquera das nosas tradicionais feiras.
Mercaras ou non algo, ti ías á feira a mostrarte e ver como outras xentes se mostraban tamén. Como acto social de intercambio de mercadorías e/ou de ideas, como marco de relación social inmellorábel, as feiras sempre xogaron un papel fundamental na nosa vida colectiva. Quen queira situar a dinámica destes mercados no pasado, como se agora só houbera Gadis ou Eroskis, ou (al)Campos, caerá nun pailanismo urbanita (que tanto se pode dar na praza maior da grande urbe como en Cuspedriños de Arriba) descoñecedor das dinámicas que se xeran ao abeiro de feiras potentes como a de Carballo. Emprazar a “Praza dos libros” neste contexto físico e simbólico foi un acerto que os anos acabaron corroborando.
Desde que estamos a sufrir esta forte crise que semella querer levalo todo por diante, hai quen quere aproveitar para facer crer que a cultura é algo superfluo, como un luxo do que poidamos prescindir para centrar os nosos esforzos no “realmente importante”. Nada máis lonxe da realidade. E iso por dobre motivo: a través dos nosos creadores poñémonos en valor ante o mundo; pero tamén a súa actividade é fonte de riqueza e xeradora de emprego. O peso da cultura na economía galega chegou a supoñer o 2% do noso PIB e a aportar o 2,2% de empregos da nosa economía no 2008. Durante o período 2000-2008 o tamaño medio das empresas galegas do sector cultural era duns 8 traballadores/as. A provincia coruñesa chegou a exportar máis produtos culturais dos que importaba. A cultura chegou a ocupar na nosa economía o cuarto lugar en relación coa variación de ingresos, tan só superada pola industria auxiliar, as actividades referidas ao ámbito sanitario e a construción.
E se o sector cultural ten esa capacidade de xeración de emprego e riqueza, aínda ten maior capacidade de xeración de valor engadido. Cada vez que un libro fala dunha paisaxe, refire un acontecemento verídico ou ficticio, ou desenvolve unha tese de carácter histórico e científico, facemos cultura, creamos identidade e desenvolvemos as potencialidades da nosa economía e da nosa sociedade. Non quero afirmar con isto que a cultura deba estar ao servizo da economía, pero si que pode interactuar con ela. Lembro agora a presentación do libro Un mar de sensacións. Rutas e poemas para descubrir a Costa da Morte, de Xan Fernández Carrera e Rosalía Fernández Rial, acompañados pola guitarra de Mon Búa. Reducir o traballo de Rosalía a mera promoción turística, sería un sacrilexio; negar a posibilidade de combinar paisaxe, creatividade e dinamización turística, absurdo.
Non caiamos, no entanto, nunha perspectiva economicista reducionista. Porque tamén hai que celebrar iniciativas como a de QueQueres Edicións que, lonxe de servir de exemplo dunha interacción inmediata entre actividade cultural e dinamización económica, son o caso típico de esforzo colectivo que redundará positivamente no noso legado cultural. Cando a A.C. Lumieira decide celebrar o seu XL aniversario coa publicación de Follas de Carballo dando cabida a autores e autoras carballesas tampouco está a desenvolver unha actividade económica de efectos inmediatos (agás os da propia edición e venta), pero está a plantar semente de futuro. Se alguén le as “Follas de Carballo” mundo adiante vaise poder formar unha imaxe da nosa comarca que poderá enlazar perfectamente coa proxectada en documentais como o de Lois Patiño, Costa da morte, ou en calquera película que se poida ter gravado tomando como exteriores as nosas paisaxes ou fixándose na nosa historia.
Que ninguén pense que isto é cousa de chegar e bicar o santo. Cómpre unha acción paciente e constante que só permitirá recoller froitos (tanto económicos como culturais) co paso do tempo. Ou acaso o motor que supón hoxe a actividade deportiva en torno á A.D. Xiria (de Carballo) e as escolas deportivas municipais foron sempre igual de intensas? Cando nos anos 80 iamos as xentes de Carballo ao teatro ao antigo cine Cervantes ou o Rega, alguén podía pensar no FIOT? Foi a perseveranza do traballo ben feito, así como a demanda cada vez maior dos carballeses e carballesas de máis teatro, o que derivou nunha actividade dese tipo. Iso si, sen esquecer o necesario apoio institucional.
Imos rematar este artigo (regresando de novo á Mariña luguesa) lembrando unha actividade cultural realizada o verán pasado, concretamente na praia das Illas, en Ribadeo: o espectáculo Ardora, unha mestura de danza, piano e poesía. Grazas ao grupo “O tren de Moebius”, gozamos dunha velada marabillosa, inesquecíbel. Xentes de aquí e de acolá, a ninguén se lle ocorreu dicir “es que no entiendo” nin farrapo de gaitas ningún de ningún tipo. A poesía, a danza e a música son linguaxe universal. E o traballo ben feito causa respecto e admiración. E deixa moi boa lembranza. Como para repetir.
Farruco Graña
Na iniciativa participaron arredor de 500 rapaces e rapazas de secundaria de oito institutos da Mariña. Arias destacou a posibilidade que supuxo para o alumnado poder achegarse a esta modalidade deportiva e agradeceu “a colaboración continuada que prestan neste tipo de actividades”.
Celébranse ata o mércores no CFEA Pedro Murias. O programa inclúe tamén showcookings, presentacións e interesantes charlas como a ofrecida este martes sobre a posible produción de viño na Mariña.
Unha obra contemporánea orientada a público adulto. Venda de entradas: de luns a xoves, no teléfono 982560162, en horario, de 9 a 14,00 horas, ou no correo electrónico rbg.cultura@viveiro.es, e tamén na taquilla do teatro 1 hora antes da función.
Estivo enmarcado dentro dos actos do 25N. Tamén foi unha xornada na que crearon e tiraron de imaxinación co violeta como protagonista, cor símbolo da loita contra a violencia de xénero.
O presunto autor arrincou supostamente o toldo exterior dun establecemento comercial situado neste termo municipal na madrugada do 31 de agosto. A persoa investigada e as dilixencias policiais foron remitidas á Autoridade Xudicial.
Previamente traballou no Hospital de Burela. Beatriz, ainda que orixinaria da Coruña asentouse na Mariña cando veu a traballar a Burela, onde formou a sua familia e onde finalmente se xubilou. A cea foi no Hotel restaurante Nordés, á que asistiron 60 persoas. Recibiu agasallos nos que participaron máis de 100 persoas que coincidiron con ela na Residencia de Maiores de Burela. Deixa unha enorme pegada pola sua labor profesional e humana.
A A.C. Francisco Lanza organiza este venres, 29 de novembro ás 20.30h, na Casa do Viejo Pancho, unha charla coloquio sobre a situación dos medios de comunicación e as relacións destes co poder. Estará impartida por Luis Álvarez Pousa, director da revista "Tempos Novos" e profesor na Facultade de Ciencias da Comunicación da USC. Presentará o acto, Farruco Graña, presidente da ACFL.
