Nota de prensa

as mulleres
no mercado laboral
da mariña

secretaría da muller e políticas de igualdade

marzo de 2011

Marzo de 2011

Elaboración: Rede de Axentes de Emprego do S. N. de CC OO de Galicia

Coordinación: Secretaría de Emprego, Economía Social e Autoemprego

Corrección lingüística: Gabinete de Normalización Lingüística

índice

1. A poboación

2. O emprego

3. A contratación

4. O paro

O ámbito territorial deste informe é a comarca da Mariña, delimitada segundo os parámetros do S. N. de CC OO, que abrangue as seguintes comarcas: A Mariña Central, A Mariña Occidental, A Mariña Oriental, e o concello de Muras.

1. A POBOACIÓN

Na desagregación da poboación por sexo e procedencia, vemos o predominio feminino cando falamos en termos absolutos; pero a desagregación segundo a nacionalidade mostra que, ao falar de poboación estranxeira, é superior o número de homes que de mulleres na zona de estudo.

Para este traballo utilízanse os datos máis recentes da poboación na comarca, que saíron publicados o 3 de febreiro de 2011 e que corresponden ao ano 2010.

Cadro n.º 1. Poboación por nacionalidade e sexo

Fonte: Padrón municipal de habitantes. ine. Elaboración propia.

A comarca da Mariña ten unha poboación de 76.264 habitantes, o que supuxo dende o anterior censo unha perda de 462 (cadro 1).

Se desagregamos en primeiro lugar a poboación nacional, vemos que a maior perda corresponde aos homes, que diminuíron en 324. No caso dos estranxeiros, o maior incremento corresponde ás mulleres cunha variación porcentual dun 6,55%.

A desagregación por sexos mostra o dominio feminino na poboación, xa que as mulleres supoñen o 51,11%.

A combinación dos criterios do sexo e a nacionalidade permítenos chegar ás seguintes conclusións:

– A poboación española decrece nun 0,86% con respecto ao anterior padrón, mentres que a estranxeira se incrementa nun 3,85%.

– A perda de poboación masculina foi superior á feminina, dado que os homes diminuíron un -0,73% e as mulleres un -0,48%.

– O incremento da poboación estranxeira feminina acadou un 6,55% mentres que os homes estranxeiros aumentaron un 2%.

A desagregación  por faixas de idade mostra os seguintes resultados:

– Dos 0 aos 4, e dos 10 aos 59 anos é maior o número de homes que de mulleres.

• Só dos 5 aos 9 anos, e dos 60 en diante as mulleres superan os homes

– Unha vez superados os 65 anos, o peso poboacional das mulleres acada o 58,02%, xustificado pola súa maior supervivencia.

Cadro n.º 2. Poboación por idade e sexo

Fonte: Padrón municipal de habitantes. ige. Elaboración propia.

2. O EMPREGO

Outro indicador básico do mercado laboral son os datos de afiliación á seguridade social, que ata decembro de 2010, tendo en conta que na desagregación por sexo se inclúen os réximes xeral, da minería do carbón, autónomos, agrario e mar.

O número de afiliados ao remate do ano 2010 na zona de estudo acada as 26.387 persoas, o que supón unha perda con respecto a 2009 de 1.026 contribuíntes, dos cales o 63,84% son homes e o 36,16% son mulleres.

Hai que sinalar que se ten en conta a suma das persoas afiliadas de cada un dos concellos que constitúen a comarca no último día do mes.

Cadro n.º 3. Emprego segundo réxime da seguridade social e sexo

Fonte: Ficheiros de afiliación á seguridade social. Decembro 2010. Elaboración propia

A desagregación segundo o sexo en termos absolutos mostra que a afiliación feminina diminuíu en 371, e a masculina chega a descender en 655.

En termos relativos, as variacións porcentuais negativas acadan nas mulleres un -3,09% e nos homes -4,25%.

En canto ao peso da representación na afiliación, as mulleres incrementan a porcentaxe pasando dun 43,83% no 2009 a un 44,13% no 2010; baixa un pouco a representación porcentual masculina.

As dez ocupacións máis contratadas no sexo feminino no ano 2010 mostran a realidade do mercado laboral.

Igual que ocorría na comarca de Lugo (que abrangue o resto da provincia non recollido neste estudo), só unha das ocupacións citadas require titulación universitaria, a de enfermería, que aínda hoxe en día está moi feminizada.

A maioría pertencen ao sector dos servizos, pero márcase a existencia de tecido industrial, principalmente conserveiro, e piscicultor que precisa de peoas.

Aínda así, o nivel de cualificación requirido é baixo, polo que tanto as cotizacións coma os salarios van acordes cos postos ofrecidos.

As dez ocupacións máis contratadas recollen o 29,70% de todos os contratos asinados na zona no 2010.

Cadro n.º 4. Ocupacións máis contratadas no ámbito feminino

Fonte: ocupacións máis contratadas no ámbito feminino. 2010. Web do Instituto de Cualificacións. Elaboración propia.

A comparativa cos mesmos datos de 2009 mostra que coinciden as dez ocupacións máis contratadas no ámbito feminino para ambos os anos, variando lixeiramente o posto que ocupan, motivo polo que só imos deternos naquelas con variacións máis acusadas: destaca o maior incremento en camareiras, barmans e asimilados con 47 contratos máis, mantendo o primeiro posto, e os auxiliares de enfermaría de atención primaria que rexistraron 174 menos que no 2009.

3. A CONTRATACIÓN

Seguindo coa perspectiva de xénero, continuamos tendo en conta a contratación segundo a idade e a tipoloxía.

Se comparamos os contratos acumulados no 2010 co mesmo dato de 2009, apréciase unha baixada en termos absolutos de 751 contratos, o que supuxo unha variación relativa negativa dun 4,78%.

A desagregación destes datos negativos segundo o sexo mostra que se rexistraron 435 contratos menos nas mulleres, e os homes viron minoradas as súas cifras de contratación en 316. En termos relativos, este dato supuxo unha caída no número de contratos asinados por mulleres dun -6,08%.

Por tramos de idade, os contratos distribúense do seguinte xeito:

Cadro n.º 5. Contratos rexistrados por tramos de idade e sexo

Fonte: Instituto Galego das Cualificacións. Elaboración propia. 2010

En primeiro lugar destaca que a contratación masculina supera a feminina en máis de 10 puntos (55,10% e 44,90% respectivamente). Así mesmo, o maior número de contratos nas mulleres corresponde con idades comprendidas entre 25 e 29 anos.

O 53,63% dos contratos asinados no 2010 por mulleres pertencen ás idades comprendidas entre 20 e 39 anos.

Como dato salientable, hai que sinalar que unicamente entre os 20 e os 29 anos de idade se recolle maior número de contratos asinados por mulleres que por homes.

Segundo a tipoloxía e o sexo, obtemos a seguinte táboa de contratación no ano 2010.

Cadro n.º 6. Contratos rexistrados segundo modalidade e sexo

Fonte: Instituto Galego das Cualificacións. Elaboración propia. 2010

Como é habitual, a contratación temporal supera con fartura a indefinida, pois teñen unha representación dun 81,01% e dun 18,99% respectivamente.

Porcentualmente, a temporalidade nos contratos asinados por mulleres é dun 89,56%, así que superan en máis de 15 puntos o recollido no sexo masculino (74,05%).

Hai que resaltar tamén o dato de que na contratación indefinida a situación é inversa: os homes superan, na mesma diferenza, ás mulleres (25,95% e 10,44% respectivamente).

A caída na contratación afectou a case todas as tipoloxías no sexo feminino. A diminución máis grave dáse nos contratos temporais, que baixaron en 169 con respecto a 2009. En termos relativos, o maior descenso porcentual correspóndelle aos contratos de prácticas ou formación femininos cunha porcentaxe dun -31,88%.

4. O PARO

Para continuar coa análise da situación da muller no mercado laboral, temos que facer mención  do paro, indicador da crise actual. En primeiro lugar imos facer a desagregación deste dato segundo a idade e o sexo.

Das 4.789 persoas paradas en decembro 2010 na zona de estudo, 2.616 (54,63%) eran mulleres e 2.173 (45,37%) homes.

Cadro n.º 7. Paro por idade e sexo

Fonte: Instituto Galego das Cualificacións. Elaboración propia. Decembro 2010

O 58,79% do paro feminino ten entre 25 e 44 anos, e cómpre sinalar que son máis homes que mulleres os afectados por esta lacra social, agás dos 16 aos 24 anos, dado que a muller atrasa máis a súa incorporación ao mercado laboral debido a que prolonga os estudos a niveis máis altos que os homes; así mesmo unha vez cumpridos os 60 é maior o número de parados que de paradas.

A comparación cos mesmos datos do ano anterior mostra que só nas mulleres con idades comprendidas entre os 16 e os 19 anos houbo un descenso no paro; pola contra, as máis castigadas son as incluídas na faixa de idade entre os 35 e os 39 anos. En termos relativo, no sexo feminino foron as mulleres entre 55 e 59 anos as que sufriron maior variación porcentual con respecto ao ano anterior, incrementándose un 25,50%.

O nivel académico dos parados por sexos na comarca queda reflectido no cadro 10.

Cadro n.º 10. Paro segundo o nivel académico e o sexo

Fonte: Instituto Galego das Cualificacións. Elaboración propia. Decembro 2010

A distribución do paro mostra que ata o certificado de escolaridade é superior o número de parados que o de paradas. Unha vez superado este nivel de estudos, son as mulleres as que están máis castigadas pola falta de emprego, chegando a duplicar os homes unha vez superado o bup/bacharelato superior/cou.

Con respecto ao ano anterior, os datos relativos ao sexo feminino máis destacables no tocante ao nivel académico son os incrementos: o máximo en termos absolutos corresponden ás mulleres con estudos de formación profesional, que sumaron 86 desempregadas, mentres que en termos relativos o maior incremento porcentual no sexo feminino pertence ás mulleres con estudos universitarios, cun aumento dun 21,64%.

O cadro 9 mostra o paro nos distintos meses do ano, e o gráfico asociado permite ver onde oscila máis.

Cadro n.º 9. Evolución anual paro por sexos

Fonte: Instituto Galego das Cualificacións. Elaboración propia. Xaneiro-Decembro 2010

Igual que ocorría na comarca de Lugo, o pico máis alto de paro rexístrase no mes de decembro, pero destaca para as mulleres o mes de novembro. Pola contra, coincide para ambos os sexos o mes de xullo como o que rexistra menor número de parados.

Gráfico n.º1. Evolución anual paro

A xeito de resumo:

– É maior a poboación feminina que masculina.

– A afiliación á seguridade social das mulleres é menor.

– As ocupacións máis contratadas requiren, a maioría, baixa cualificación e corresponden ao sector dos servizos.

– As mulleres con maior número de contratos teñen entre 25 e 29 anos.

– A contratación maioritaria é temporal.

– O perfil da muller parada é: con idade comprendida entre 30 e 34 anos e un nivel académico de ensino obrigatorio.

– Unha vez superado o bup/bacharelato superior/cou, o número de mulleres paradas duplica o de homes.